Pomocnik Historyczny Polityki – e-wydanie – Dzieje wokół Bałtyku
W numerze:
Bałtyk nie dorobił się takiej legendy jak Morze Śródziemne, na pewno nie wśród Polaków, dla których historycznie kojarzy się co najwyżej z tzw. zaślubinami z morzem (100-lecie tego wydarzenia obchodzono urzędowo w lutym 2020 r.), ale to już XX w. A co się działo wokół tego akwenu przez co najmniej dziesięć poprzednich stuleci – od chwili, gdy wokół Bałtyku pojawiły się pierwsze formy państwowe? Tu wiedza jest znikoma.
Północ jest prawie nieobecna w polskiej pamięci historycznej. Dzieje Polski rozciągają się, rozgrywają, głównie na osi między Wschodem i Zachodem; choć Pierwsza Rzeczpospolita była też otwarta na Południe, w stronę Dniepru, Dunaju, Morza Czarnego. Bałtyk rzadko pojawiał się w polskiej historii, jeśli – to głównie za pośrednictwem Gdańska. Tymczasem wokół tego morza działy się rzeczy ciekawe, ważne dla losów Europy. Wędrowali po Bałtyku m.in. nordyccy wikingowie – i to jako kupcy, a nie tylko najeźdźcy. Przez Bałtyk wiódł słynny handlowy szlak od Normanów/Waregów do Greków. A przy okazji trakt polityczny. Według autora najstarszej ruskiej kroniki wschodni Słowianie złożyli skandynawskim konungom następującą propozycję: „Ziemia nasza wielka jest i obfita, a ładu w niej nie ma. Przychodźcie więc rządzić i władać nami”. I tak narodziła się Ruś.
Wokół Bałtyku miała swe liczne przyczółki Hanza, kupiecki związek średniowiecznych miast. Zaiste, był Bałtyk śródziemnym morzem północnej Europy. W wiekach późniejszych niejedno państwo chciało mieć go za swe morze wewnętrzne, próbując rozciągnąć władztwo na wszystkich brzegach, za co i Polska zapłaciła zniszczeniami „po szwedzkim zaborze”. Tak naprawdę dopiero od kilku pokoleń Polska jest krajem bałtyckim – z kilkusetkilometrowym wybrzeżem, portami, kurortami, morską gospodarką; wciąż jednak mamy przed sobą integrację z historią i polityką tego regionu. Okazuje się bowiem, że – znów trochę niezauważenie dla Polaków – ma Bałtyk strategiczną rolę i w XXI w., że toczy się o niego wielka gra gospodarcza, wojskowa, polityczna.
Opowiadamy w „Pomocniku Historycznym” dzieje wokół Bałtyku, prezentujemy kolejne odsłony historii w Skandynawii, Inflantach, Kurlandii, Prusach, na Pomorzu. To próba odzyskania dla polskiej wyobraźni czwartej strony świata.
Zapraszamy do fascynującej wyprawy na Północ.
Jerzy Baczyński
Redaktor naczelny POLITYKI
Leszek Będkowski
Redaktor POMOCNIKÓW HISTORYCZNYCH
Kup Pomocnik Historyczny Polityki – e-wydanie – Dzieje wokół Bałtyku / e-wydanie
Opinie o produkcie
- /2014-08-20
W skondensowanej formie najważniejsze informacje o Powstaniu Warszawskim. Lektura obowiązkowa dla wszystkich zainteresowanych szybkim poznaniem czym było powstanie, jakie były jego przyczyny i konsekwencje.
- /2014-05-05
Historia to sztuka oceny przeszłości. W tym Pomocniku Historycznym autorzy umiejętnie pokazali, że to, o czym niektórzy wydają proste osądy, bywa znacznie bardziej złożone. Ta publikacja to cenna pozycja dla tych, którzy usiłują zrozumieć współczesny świat.
- /2014-01-13
Jak urósł Wuj Sam. Polecam
- /2013-07-14
Hitler doszedł do władzy wykorzystując demokrację. Warto o tym pamiętać i nigdy nie zapominać, do czego prowadzi fanatyzm, nienawiść rasowa, szukanie "obcych". Niezbędnik, naprawdę.
- /2013-07-03
Jak zawsze dobre opracowanie. I od razu dostępne na komputerze, tablecie i telefonie.