Mówią Wieki – e-wydanie – 1/2018

„Mówią wieki” to miesięcznik historyczny, który ukazuje się nieprzerwanie od 1957 r. Naszą misją jest popularyzowanie historii w oderwaniu od bieżącej polityki i taniej sensacji. Od początku, aż do dziś redaktorami i autorami są głównie polscy i zagraniczni naukowcy – historycy i specjaliści z nauk pokrewnych. Nasza redakcja nadzoruje merytoryczną stronę tekstów, dba o przystępność języka i atrakcyjną oprawę graficzną. Kierujemy nasze publikacje do prawdziwych miłośników historii i tych, którzy naszą wiedzę chcą przekazać następnym pokoleniom.

nr 1/2018

Wbrew pozorom numer (96 str.) nie jest poświęcony tylko ogrodom i pałacom, lecz na kanwie Łazienek Królewskich redakcja prezentuje historię Polski mniej, lub bardziej związaną z ta rezydencją.

Dariusz Milewski pisze o Lubomirskich i Sasach, czyli o tym co było Zanim Łazienki stały się Królewskie.  Artykuł prof. Zofii Zielińskiej Stanisław August – król czasów tragicznych to dogłębna analiza panowania ostatniego władcy I RP. O pobycie Ludwika XVIII w Warszawie traktuje tekst Piotra Skowrońskiego, a w nim bardzo mało znana historia próby otrucia pretendenta do tronu Francji na zlecenie Napoleona. Aneta Czarnecka pisze o tym Jak Łazienki trafiły w ręce cara. Prof. Małgorzata Karpińska kontynuując ten wątek pisząc o Belwederze jako rezydencji Romanowów opisuje m.in. próbę zamachu na w. ks. Konstantego w chwili wybuchu Powstania Listopadowego.  Belweder  za czasów II RP to temat artykułu Tomasza Stańczyka, w którym dominuje postać Józefa Piłsudskiego  , ale jest tu też o straszących w komnatach pałacu duchach! Adam Jeżewski pisze o zniszczeniach podczas II wojny : rozpoczęła się grabież Pałacu na Wyspie. Najcenniejsze obiekty trafiły do rezydencji Hansa Franka, resztę Niemcy wywieźli jesienią 1944 roku. W przeddzień wycofania się niemieckiej armii z Warszawy budynek podpalono, a żołnierze wyborowali kilkaset otworów, w których planowano umieścić dynamit. Rozkaz zburzenia pałacu jednak cofnięto. Mniej dramatyczne, ale równie ciekawe są dzieje Łazienek w PRL, które opisuje Błażej Brzostek.

Dla miłośników historii wszelkiego rodzaju sztuki warto polecić: artykuł Izabeli Zychowicz o mecenacie artystycznym Stanisława Augusta: sztuki piękne były częścią programu, który służyć miał naprawie Rzeczpospolitej i budowaniu świadomości narodowej. Znajdziemy tu też teksty o teatrach, budowlach sakralnych, ”rajskich” ogrodach,  pomniku Chopina i planach budowy zamku carskiego w stylu neogotyckim. Tekst Andrzeja Pieńkosa jest opatrzony mapami, gdyż dotyczy wędrującego pomnika księcia Józefa. Zburzony przez okupantów niemieckich pomnik dłuta Thorvaldsena został odtworzony przez władze Kopenhagi i podarowany Warszawie w 1951 roku. PRL-owscy towarzysze go przyjęli, ale starannie „ukryli” w łazienkowskim parku.

Na koniec coś dla wielbicieli dobrej kuchni: o winnicach w Łazienkach pisze prof. Wojciech Włodarczyk, a o kulinarnych dokonaniach kucharza Paula Tremo – Jarosław Dumanowski. „Mówią wieki” polecają szczupaka po polsku!