W kuchni jak na wojnie – ebook

Recenzja pochodzi z czasopisma Uważam Rze Historia:

Kuchenne ewolucje 

  
Maria Barbasiewicz, autorka m.in. książek „Dobre maniery w przedwojennej Polsce” (2012), „Ludzie interesu w przedwojennej Polsce” (2013) czy „Warszawa – perła Północy” (2014), historyczka i varsavianistka, która z pasją pisze o dawnych obyczajach i osiągnięciach wynalazców, tym razem proponuje czytelnikom opowieść o sztuce gotowania. Opisuje związki kuchni i historii na tle wydarzeń politycznych, procesów społecznych i zmian cywilizacyjnych, które kształtowały oblicze świata od końca XVIII do pierwszej połowy XX w. Głównymi bohaterami książki są wielcy francuscy kucharze, m.in. Marie Antoine Carême, Auguste Escoffier czy Alexis Soyer. Poznajemy również Paula Tremo – kucharza Stanisława Augusta Poniatowskiego, Karola Gundela – autora najlepszych naleśników, Franza i Eduarda Sacherów – twórców sławnego tortu, oraz wielkiego smakosza Maurice’a Edmonda Saillanda Curnonsky’ego – współinicjatora rankingów kulinarnych Michelina. Obok znanych kuchmistrzów pojawiają się także artyści, w których dziełach obecne są kulinaria: Andy Warhol i puszka zupy Campbell, magdalenka Marcela Prousta, „Uczta Babette” Karen Blixen czy Louis de Funès w filmie „Skrzydełko czy nóżka”. 
Dla mnie jednak najciekawszy jest rozdział zatytułowany „Czasy pokoju i czasy wojenne”, w którym autorka pisze o tym, jak istotną rolę w czasie wojny odgrywa wyżywienie armii, jakich zamienników używano, gdy brakowało podstawowych towarów spożywczych. Z tym problemem na co dzień musieli się borykać np. mieszkańcy podbijanych miast. Wstrząsająca jest opowieść o kilkumiesięcznym oblężeniu Paryża w czasie wojny francusko-pruskiej 1870 r. Zdesperowani biedacy zjadali psy, koty i szczury, a szef paryskiej restauracji Voisin na Boże Narodzenie dla elity miasta przygotował menu, w którym znalazły się dania z egzotycznych zwierząt: w wyniku narastających problemów aprowizacyjnych „pod nóż” poszły okazy z tamtejszego zoo. Często pomimo niedostatku produktów i trudnych warunków polowych kucharze największych wodzów wykazywali się niesłychaną inwencją i wymyślali potrawy, które przetrwały do dziś (np. zrazy po napoleońsku). Z kolei masowe zapotrzebowanie na długotrwałe przechowywanie żywności wymuszało rozwój technologiczny – np. w 1855 r. Robert Yeates wymyślił specjalny otwieracz do konserw, a w 1858 r. szkocki rolnik John Landis Mason opatentował słoiki z zakrętkami. 
Warto podkreślić, że „W kuchni jak na wojnie” jest publikacją bogato ilustrowaną (znajdziemy tu m.in. przykłady potraw, wizerunki kuchmistrzów, reprodukcje reklam, fotosy słynnych restauracji), co podnosi jej wartość estetyczno-edukacyjną. Miesięcznik „Uważam Rze Historia” objął książkę patronatem medialnym. 
Agnieszka Niemojewska 

Kto gotował obiady czwartkowe?

Skąd się wzięła zupa rumfordzka i co ją łączy z tytułem szlacheckim?

Jak na kuchnię wpłynęła rewolucja francuska?

Wielcy kucharze, wykwintne potrawy i wystawne stoły, zwykłe kuchty, publiczne jadłodajnie i żołnierskie kantyny, czyli historia opowiedziana od kuchni. Dzięki Marii Barbasiewicz mamy okazję poznać smaki i zapachy, które cieszyły podniebienia królów i syciły biedaków. Autorka opisuje związki kuchni i historii na tle wydarzeń politycznych, procesów społecznych i zmian cywilizacyjnych, które kształtowały oblicze świata od końca XVIII do pierwszej połowy XX wieku. Głównymi bohaterami książki są wielcy francuscy kucharze, między innymi Marie Antoine Careme, Auguste Escoffier czy Alexis Soyer. Poznajemy również Paula Tremo – kucharza Stanisława Augusta Poniatowskiego, Karola Gundela – autora najlepszych naleśników, Franza i Eduarda Sacherów – twórców sławnego tortu, oraz sławnego smakosza Maurice’a Edmonda Saillanda Curnonsky’ego – współinicjatora rankingów kulinarnych Michelina. Obok wielkich kuchmistrzów pojawiają się również artyści, w których dziełach obecne są kulinaria: Andy Warhol i puszka zupy Campbell, magdalenka Marcela Prousta, Uczta Babette Karen Blixen oraz Louis de Funes ze swoją słynną rolą w filmie Skrzydełko czy nóżka