Jaroslav Hašek

„Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej” to antywojenna powieść czeskiego pisarza Jaroslava Haška, której bohaterem jest Józef Szwejk, sprzedawca psów i pucybut porucznika Lukasza.   Powieść Haška jest w dużej mierze książką opartą na faktach i doświadczeniach autora i jego przyjaciół. Prawdziwe jest nie tylko tło historyczne i geograficzne oraz realia dotyczące ówczesnej Pragi....

Hašek wymyślił Szwejka już w 1911 roku; wstępną koncepcję powieści opracował w czasie wojny. Szwejk od początku był enigmą, postacią zagadką. Nie wiemy, jak wyglądał, gdyż autor nigdzie nie opisał jego wyglądu zewnętrznego. Nie wiemy również nic o jego życiu wewnętrznym. Szwejk jest jedyną kompletnie nierealistyczną postacią w tej hiperrealistycznej opowieści. Dlatego np. może wysadzić w powietrze...

Zupełnie nieznane u nas (ale i zapomniane w Czechach) teksty Haška o Polakach. Są śmieszni jak dobry wojak Szwejk. Kiedy na początku XX w. pisarz przybył do Galicji, była ona zacofana jak skansen. Nie miał szans, żeby poznać Polskę dworów i pałaców, gdzie tworzyła się wyższa kultura. Poznał Polskę wsi, knajp, pól i polnych dróg. Co chwilę spotyka jakiegoś pijanego chłopa, który daje mu powód do radości,...

Szkice młodego jeszcze pisarza powstałe w efekcie jego – pieszej zazwyczaj – włóczęgi po krajach cesarstwa austrowęgierskiego, poprzedzającej czas pisania „Przygód dobrego wojaka Szwejka” podczas wojny światowej. „Kłaniam się, jestem pisarz Jaroslav Hašek z Pragi i prosiłbym o coś na obiad, a gdybyście państwo mieli jakieś spodnie...” Na początku XX wieku pewien absolwent Akademii Handlowej w Pradze...