nad
- Alina Skibińska Marta Janczewska Robert Szuchta Dariusz Libionka Witold Mędykowski Jacek Młynarczyk Jakub Petelewicz Monika PolitŹródła do badań nad zagładą Żydów na okupowanych ziemiach polskich to przewodnik archiwalno-bibliograficzny prezentujący w sposób uporządkowany zasoby najważniejszych archiwów oraz innych instytucji w Polsce i na świecie. Omówiona tu została różnego typu dokumentacja dotycząca Zagłady oraz takie rodzaje źródeł, jak relacje, wspomnienia, filmy, zdjęcia, materialne pozostałości i dowody zbrodni, wywiady...
Data dostępności:
Data publikacji:
- W maju 1943 roku rozchodzi się po Warszawie wiadomość, że w niepozornym budynku przy ul. Długiej 29 sprzedawane są dokumenty państw południowoamerykańskich, gwarantujące Żydom ukrywającym się wówczas po stronie aryjskiej bezpieczny wyjazd z Generalnego Gubernatorstwa do specjalnych obozów we Francji, gdzie mają czekać na wymianę na jeńców niemieckich internowanych przez aliantów. Mimo wątpliwości,...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Wojna w zatrważający sposób kształtuje postawy społeczne, negatywnie wpływa na wiele ludzi znieczulając ich serca i zagłuszając sumienia. Książka zawiera analizę 255 anonimowych donosów do władz niemieckich 1940-1941. W zespole „Der Kommandeur der Sicherheitspolizei und des SD fur den Distrikt Warschau” w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie znajduje się teczka zawierająca...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Getta warszawskiego nie ma. Możemy wprawdzie dostrzec okruchy jego murów czy fragmenty bruku ulicznego, ale w swej istocie ta część miasta, warszawska dzielnica zamknięta, jest przed nami zakryta: ziemią, asfaltem, fundamentami nowych domów i niepamięcią. Jedynym obszarem, gdzie można jeszcze odnaleźć mieszkańców getta wraz z ich domami i ulicami, z ich życiem, cierpieniem i śmiercią, jest miejsce...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Barbara Engelking Jan Grabowski Marta Janczewska Jacek Leociak Dariusz Libionka Jacek Młynarczyk Monika Polit Alina Skibińska Andrzej ŻbikowskiTom studiów opisuje fragment okupowanej przez Niemców Polski. Pokazuje życie i śmierć Żydów w dystrykcie warszawskim, dotyka także trudnego zagadnienia realcji polsko-żydowskich. Tytuł zbioru studiów o życiu i zagładzie Żydów z dystryktu warszawskiego pożyczyliśmy od Józefa Czechowicza. Pojęcia „prowincja” i „noc” określają w sensie metaforycznym problematykę, jaką zajmuje...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Książka wybitnego amerykańskiego historyka Raula Hilberga to kompendium wiedzy na temat zagłady Żydów podczas drugiej wojny światowej. Wprowadza i opisuje kategorie Sprawców, Ofiar i Świadków Holokaustu. Autor opisuje mechanizmy zbrodni z trzech perspektyw. Część pierwsza przedstawia szerokie spektrum wykonawców - głównie niemieckich funkcjonariuszy reprezentujących różne warstwy społeczne i grupy...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Książka jest efektem kilkuletniej pracy członków i współpracowników Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Na tom składają się oryginalne studia poświęcone mniej znanym aspektom dramatu Żydów ukrywających się na wsi w ostatniej fazie Zagłady. Dramat ten rozgrywał się na ziemiach polskich w latach 1942-1945, kiedy to dziesiątki tysięcy żydowskich niedobitków, którym udało się uniknąć śmierci w okresie likwidacji...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Neumann skinął głową po raz trzeci. Czy zgodziłby się zostać promotorem mojej rozprawy doktorskiej „Zagłada Żydów europejskich”? W zanadrzu miałem dobrze skonstruowany dwudziestostronicowy konspekt, byłem gotów mu go wręczyć. Neumann zgodził się, ale nie miał wątpliwości, że w tym momencie odrywam się od głównego nurtu badań naukowych i wkraczam na teren, który omijali zarówno naukowcy,...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Szmul Rozensztajn prowadził swój Notatnik od 20 lutego 1941 do 7 kwietnia 1942 roku. Jako bliski współpracownik Przełożonego Starszeństwa Żydów w Łodzi Chaima Rumkowskiego opisywał w nim dzień powszedni swojego przełożonego, jego prace, obowiązki oraz spotkania. Przytaczał również mowy wygłaszane przez Rumkowskiego do mieszkańców getta. Tekst Notatnika pozbawiony jest właściwie osobistych komentarzy...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Pierwszy numer rocznika Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN skupia się na zagadnieniu stosunków polsko - żydowskich w okresie niemieckiej okupacji. Znalazły się tu zarówno omówienia dokonań polskiej i zagranicznej socjologii oraz historiografii na temat Zagłady, jak i studia poświęcone zagadnieniom szczegółowym. Autorzy tych publikacji reprezentują różne generacje i podejścia badawcze. Wspólnym...
Data dostępności:
Data publikacji:
- W napisanym po 1945 r. eseju poświęconym krótko- i długofalowym efektom okupacji niemieckiej w Polsce Kazimierz Wyka odnotował następujące spostrzeżenie: „Na Niemców wina i zbrodnia, dla nas klucze i kasa”. Stanowi ono punkt wyjścia rozważań zawartych w tym tomie. W skład książki wchodzi dwanaście studiów omawiających różne aspekty rabunku mienia żydowskiego podczas okupacji i w pierwszych...
Data dostępności:
Data publikacji:
- W ten sposób zaczynam pisać ten pamiętnik. Raz zaczęłam już pisać, ale przerwałam i spaliłam, bo to było jeszcze w „Ghetcie”1 i chodziły rewizje i mama absolutnie kazała mi spalić. Więc spaliłam. No i nie zawsze miałam czas pisać. A teraz jest coś zupełnie innego. Wprawdzie nie wiem, czy przeżyjemy tę wojnę, a nawet bardzo wątpliwe, ale w każdym razie uprzyjemnia mi czas. Bo położenie nasze...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Książka oparta na materiałach niemieckich sądów działających w czasie okupacji w Warszawie, dokumentuje zjawisko szantażowania Żydów i procederu szmalcownictwa w Warszawie. We wstępie autor pisze: "(...) Nie jest tajemnicą, że podczas wojny działali w Polsce ludzie trudniący się szantażowaniem współobywateli pochodzenia żydowskiego. Wbrew często powtarzanym opiniom, zjawisko szmalcownictwa nie należało...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Udostepniona w książce wojenna korespondencja rodziny Finkelsztejnów obejmuje prawie 140 kart pocztowych i listów napisanych i wysłanych z okupowanej Warszawy, później z getta warszawskiego do Nowego Jorku i z Nowego Jorku do Warszawy. …Po prostu tęsknota nachodzi nas jak ciężka choroba, a w okresie świąt czy jakichś uroczystych dni rodzinnych, gdy napływają wspomnienia razem przeżytych szczęśliwych...
Data dostępności:
Data publikacji:
- W dziennikach pisanych w gettach i obozach powtarza się ten sam motyw: bezradności słów i języka. Nie ma pojęć, za pomocą których zło i cierpienie dają się wyrazić. Każde znane słowo jest zbyt ograniczone, zbyt wyświechtane, nieadekwatne. Na tym tle reportaże Pereca Opoczyńskiego są dokumentem niezwykłym, wybitnym i zasługującym na jak najszybsze wydanie. Jego zmysł obserwacji, przenikliwość i przejrzystość...
Data dostępności:
Data publikacji:
- […] zwrócili się do mnie bym wydała wszystkie pozostawione u mnie rzeczy przez rodzinę Adlerów grożąc mi przy tem w wypadku gdy nie wydam gestapem niemieckim. Ja obawiając się tych pogróżek wydałam wymienionym część rzeczy pozostawionych przez Adlerów a to: 2 kapy na łóżko, 3 m. sztruksu, 2 m. płótna, 3 sukienki damskie, 1dno ubranie brązowe, 1 kapelusz i 1 kamizelkę zaś u siebie pozostawiłam...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Rubin Trawnik, Szyja Marchewka i Luzer Rzodkiewka - botaniczne trio ze Skierniewic trudniło się rozpowszechnieniem wycofanych z obiegu banknotów b. Banku Polskiego, głównie zaś puszczaniem w obieg fałszywych pięćdziesięciogroszówek. (...) Wreszcie jednak oszustom powinęła się noga. W pewnym sklepie przy ul. Leszno zostali rozpoznani przez właściciela i oddani w ręce władz bezpieczeństwa. („Gazeta...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Stanisław Gombiński , policjant w warszawskim getcie, zatrudniony w Kierownictwie Służby Porządkowej, spisał swoje wspomnienia po opuszczeniu zamkniętej dzielnicy, ukrywając się po tzw. aryjskiej stronie. Pierwsza część wspomnień poświęcona jest historii getta oraz nastrojom i odczuciom jego mieszkańców od chwili utworzenia dzielnicy aż do powstania w getcie w kwietniu 1943. W części drugiej Gombiński...
Data dostępności:
Data publikacji:
- Zagłada Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa przebiegała w kilku etapach. Najpierw zostali oni zamknięci w gettach, poddani wyniszczeniu głodem i ciężką pracą. Potem niemal wszystkich zamordowano w obozach zagłady. W ostatniej fazie, trwającej przez dwa lata niemal do końca wojny, wyłapywano niedobitków i uciekinierów. To właśnie wtedy rola Polaków - świadków Zagłady - stała się niezwykle istotna....
Data dostępności:
Data publikacji:
- Jak dotąd tylko nieliczni historycy powstania upominali się o pamięć o wkładzie Żydów w czyn zbrojny walczącej Warszawy. Niewielu autorów poświęcało swoją uwagę tym z nich, którzy znaleźli się wśród ludności cywilnej. Niniejsza książka wypełnia tę lukę. Składa się ona z dwóch zasadniczych części. Pierwsza dotyczy udziału Żydów w walce, druga zaś losu ludności cywilnej w ogarniętej powstaniem Warszawie...
Data dostępności:
Data publikacji: