potem

„Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Na wieki wieków, moja Agato, a dokąd to wędrujecie, co? We świat, do ludzi, dobrodzieju kochany w tyli świat!... zakreśliła kijaszkiem łuk od wschodu do zachodu. Ksiądz spojrzał bezwiednie w tę dal i rychło przywarł oczy, bo nad zachodem wisiało oślepiające słońce; a potem spytał ciszej, lękliwiej jakby... Wypędzili was Kłębowie, co? A może to ino niezgoda?......

Panoramiczny obraz państwa polskiego odradzającego się po latach niewoli. Cezary Baryka urodził się i wychował w pięknym, kosmopolitycznym Baku, w Imperium Rosyjskim. Choć oboje rodzice byli Polakami, mówił po rosyjsku znacznie lepiej niż po polsku. Gdy miał 14 lat, jego dostatnie i szczęśliwe życie przerwał wybuch I wojny światowej. Ojciec został powołany do wojska. W Baku wybuchła rewolucja, potem...